Działania niepożądane

Działania niepożądane protonoterapii

Podobnie jak w przypadku diagnostyki rentgenowskiej lub radioterapii fotonowej, naświetlanie z użyciem protonów jest dla pacjenta całkowicie bezbolesne i nieodczuwalne.

Radioterapia jest zabiegiem o działaniu miejscowym. W trakcie protonoterapii wiązka promieniowania sięga bezpośrednio w głąb guza nowotworowego. Dzięki temu sąsiadujące tkanki i organy są chronione w najlepszy możliwy sposób. Mimo to niekiedy mogą pojawiać się reakcje niepożądane, które przeważnie dotyczą naświetlonej okolicy ciała. Może dojść na przykład do podrażnień skóry lub błon śluzowych, które zazwyczaj całkowicie ustępują w ciągu 2-3 tygodni po terapii. Sporadycznie może jednak rozwinąć się późne następstwo pod postacią trwałej blizny.

W przypadku leczenia prostaty u niektórych pacjentów może pojawić się uczucie pieczenia podczas oddawania moczu. Objaw ten daje się jednak łatwo opanować i zanika samoistnie w ciągu kilku tygodni. Jeżeli jednocześnie jest stosowana chemioterapia, może dojść także do zmian w wartościach morfologii krwi i do nasilenia podrażnień błon śluzowych.

Wśród działań ubocznych natury ogólnej może ponadto wystąpić zmęczenie, przygnębienie lub utrata apetytu. Doznania te są wynikiem wysiłku organizmu zmagającego się ze skutkami napromieniowania. Charakter wyżej wymienionych ewentualnych działań ubocznych protonoterapii jest jednak bardzo zróżnicowany – zależy on od okolicy ciała i częstości naświetlania, a także od wysokości pojedynczej oraz całkowitej dawki promieniowania. Należy również nadmienić, że wrażliwość na promieniowanie różni się pomiędzy pacjentami. Podczas rozmowy wstępnej zostaną Państwu udzielone wyczerpujące informacje między innymi na temat możliwości zapobiegania działaniom niepożądanym i sposobów ewentualnego leczenia. W trakcie terapii będą Państwo znajdować się pod obserwacją medyczną. Jeżeli pojawią się skutki uboczne, proszę poinformować o tym lekarza lub technika elektroradiologa. Dzięki temu możliwa będzie ich ocena i ewentualnie wdrożenie działań leczniczych.

Obserwacja długoterminowa

Od 2013 r. działania terapeutyczne i tolerancja na leczenie (mierzona za pomocą częstości występowania działań niepożądanych) są dokumentowane w ramach prowadzonych badań naukowych. Stąd w przyszłości powinny zostać sformułowane różne stanowiska odnośnie możliwości protonoterapii, tolerancji na leczenie i częstości występowania późnych następstw. Na podstawie dotychczas zgromadzonych danych można stwierdzić, że pacjenci na ogół dobrze tolerują leczenie. Długoterminowa opieka po terapii ma dla Centrum WPE duże znaczenie, gdyż niesie ze sobą możliwość dokumentowania tych skutków ubocznych, które występują późno.